Oorlogsverhaal van de Betuwe
In 2019 en 2020 herdenken en vieren we dat we in Nederland 75 jaar vrij zijn. Maar de bevrijding van Nederland gebeurde niet op alle plekken tegelijk. De Betuwe speelde bij Operatie Market Garden een belangrijke rol. In het gebied werd hard gevochten door de geallieerden en de Duitsers. Op diverse plekken in het gebied wordt stilgestaan bij het oorlogsverhaal van de Betuwe.
Manneneiland
Na het mislukken van Operation Market Garden in september 1944 werd de Betuwe de nieuwe frontlinie tussen de geallieerden en het Duitse grondgebied. Al snel werd besloten de bevolking te evacueren. 60.000 vrouwen en kinderen ontvluchtten het gebied en zo'n 1.000 mannen bleven achter om voor het vee te zorgen en de militairen bij te staan. Het gebied tussen Lent, Oosterhout en Ressen kreeg hierdoor de bijnaam 'het Manneneiland'. Om een verdere opmars van de geallieerden te voorkomen, blies het Duitse leger begin december 1944 de Rijndijk bij Elden op. Water van de Rijd stroomde de Over-Betuwe in, waardoor een groot gedeelte van het gebied onderwater kwam te staan. Een paar dagen later bezweek onbedoeld ook de dijk tussen Ochten en Kesteren. Hierdoor kwamen de Duitsers zelf ook in de problemen. Voor de bewoners van het gebied was het helemaal rampzalig, omdat het ook nog eens ging vriezen.Het ondergelopen land veranderde in een ijszee. Toen de dooi kwam in januari 1945, liep het water ook langzaam weer terug naar Rijn.
Na de bevrijding, in de lente van 1945, kwamen de vluchtelingen terug in een zwaar beschadigde omgeving. Desondanks overheersde positivisme en bedrijvigheid. Men begon direct met de wederopbouw.
Betuws Oorlogsmuseum "The Island"
Het verhaal van het (mannen)eiland staat centraal in het Betuws Oorlogsmuseum, het kleinste oorlogsmuseum in Nederland. Er werd door 16 verschillende nationaliteiten gevochten en 132 vliegtuigen stortten er neer. Wapens, foto's en persoonlijke items geven bezoekers een beeld van de aangrijpende geschiedenis van de Betuwe. Veel van deze voorwerpen zijn aan het museum geschonken door inwoners van het gebied en door veteranen.
-
Museum Niemandsland
Het oorlogsverhaal van de Betuwe is te zien in het Oorlogsmuseum Niemandsland in Gendt. Het museum heeft een tentoonstelling van beeld en materiaal uit de regio die het verhaal vertellen van de Betuwe tussen 1939 en 1945. Afgelopen januari is het museum heropend. Door middel van interactieve panelen speelt het museum in op de beleving van de bezoeker.
Polenherdenking in Driel
De inwoners van Driel hebben een bijzondere band met Polen. Tijdens Operation Market Garden landden de parachutisten van de 1e Poolse Onafhankelijke Parachutistenbrigade bij het dorp. Deze bijzondere band wordt belicht in het Informatiecentrum gevestigd in de R.K. Kerk van Driel. Ter ere van de 75e herdenking op 21 september 2019 waren er droppingen van parachutisten, waar landelijk veel belangstelling voor was. Prins Charles, Prince of Wales, die in Nederland was vanwege de herdenking van Operatie Market Garden, was aanwezig bij de herdenkingsplechtigheid. Tijdens de plechtigheid legde hij een krans en bezocht de tentoonstelling. De herdenking werd tevens bijgewoond door 3 Poolse veteranen, die onder luid applaus werden ontvangen op het Polenplein in het centrum van Driel en zelf ook een krans legden.
Exoduswandeltocht
Dit jaar organiseert Exoduscomité Huissen voor de 10e keer de Exoduswandeltocht. De wandeltocht brengt je langs plekken waar gevochten is tijdens de Tweede Wereldoorlog en locaties die een belangrijke rol speelden tijdens Operation Marketgarden. De tocht gaat onder andere langs het Exodusmonument en massagraf in Huissen, Kasteel Doornenburg, Fort Pannerden, langs de frontlinie de Linge, de John Frostbrug in Arnhem en het Mitchellmonument in Malburgen. Een vast onderdeel van de wandeltocht is de herdenking en bloemlegging om 09:30 uur bij het massagraf in Huissen.
